startpagina
teksten Osse canon *
de 50 vensters: een overzicht
ontstaan canon
canonkaart
links
contact & colofon
zoeken

De Osse canon geeft in 50 vensters de geschiedenis weer van de gemeente Oss, vanaf de prehistorie tot aan de huidige tijd.

De Osse canon wil de lokale geschiedenis voor een breed publiek toegankelijk en laagdrempelig maken; deze canon is van én voor iedereen in de gemeente Oss.

  vorig venster volgend venster
 
  Nieuwe Ossenaren
44. Nieuwe Ossenaren
  1957 - heden
 

Direct na de Tweede Wereldoorlog was het voor de Nederlandse regering duidelijk dat Nederland in snel tempo moest industrialiseren. Alleen daardoor was het mogelijk om het verlies aan arbeidsplaatsen in de landbouw op te vangen. Een van de regeringsmaatregelen was de geleide loon- en prijspolitiek. In overleg met vakbonden en werkgevers werden de lonen en prijzen laag gehouden, zodat het Nederlandse bedrijfsleven de concurrentie met het buitenland goed aan kon. Deze maatregel was zo succesvol dat eind jaren vijftig de industriële productie en daarmee de werkgelegenheid enorm was gestegen. Dat leidde er toe dat werknemers gemakkelijk nieuwe, betere banen konden vinden. Voor de bedrijven met veel ongeschoold personeel werd het een probleem om aan voldoende mensen te komen. De oplossing werd gevonden in het werven van werknemers in Zuid-Europese landen: zogenaamde gastarbeiders.

In 1957 haalde Zwanenberg de eerste Belgen naar Oss; grensarbeiders uit de Kempen die met de bus heen en weer reisden. In de jaren zestig en zeventig volgden duizenden gastarbeiders uit Zuid-Europa, vooral Spanjaarden en Italianen. Na verloop van tijd trok de welvaart in deze landen aan waardoor de gastarbeiders voortaan in andere landen, zoals Marokko en Turkije, werden gezocht. Hierdoor kwam Nederland in aanraking met de moslimcultuur.
In 1964 werden door Bergoss de eerste Turkse werknemers geworven. De personeelschef ging zelf voor de selectie naar Turkije, een procedure die in die tijd heel normaal was. Ook andere Osse bedrijven als Thomassen en Drijver en Hartog zochten personeel in deze landen.

Het waren alleen de mannen die hier kwamen werken. Het was de bedoeling dat zij tijdelijk de vacatures zouden vervullen om daarna weer terug te keren naar het land van herkomst. Zij werden dus ook tijdelijk op allerlei plaatsen gehuisvest. Zo kwam er een groep Spanjaarden te wonen in het leeg gekomen klooster Bethlehem in Haren. Ook waren er pensions voor gastarbeiders. Er woonden meestal meerdere mannen op een kamer met maar weinig privacy. Een deel van de gastarbeiders woonde bij gezinnen in. De mannen leefden meestal sober en werkten veel, om geld te kunnen sparen om naar hun familie te sturen.

Toen de werkgelegenheid in de jaren zeventig verminderde, bleven de gastarbeiders in Nederland. Bovendien kregen zij het recht om hun gezinnen naar Nederland te halen; de gezinshereniging. Als gevolg hiervan ontstond er een nieuwe groep Nederlanders met een eigen godsdienst en cultuur. Waar de integratie niet goed slaagde, ontstonden spanningen. Vooral in de grotere steden waren deze problemen aanwezig. In Oss was er al in 1965 een comité voor de opvang en integratie van buitenlandse arbeiders. Ook ontstonden er allerlei stichtingen, adviesraden en platforms. In de Osse watertoren wordt onder andere een moskee geplaatst.

Naast de gastarbeiders kreeg Nederland ook te maken met een toestroom van Nederlanders uit Suriname en de Antillen. In Oss was deze groep van minimale omvang.
Een volgende groep nieuwe Nederlanders ontstond met de komst van vluchtelingen uit met name Afrika en Azië. Deze asielzoekers werden verspreid over asielzoekerscentra in Nederland in afwachting van een verblijfsvergunning. Werd die toegekend, dan werden zij verspreid over de Nederlandse gemeenten. Ook Oss kreeg een groeiende groep erkende asielzoekers binnen haar gemeentegrenzen. Ook zij maakten Oss kleurrijker, net als de eerdere groepen ‘nieuwe Ossenaren’.

Bijdrage: Rop van de Burgt

Meer lezen?
Lees hier het ervaringsverhaal van Belgin Keles